Nu beschikbaar op deze website: de doorzoekbare database (in Excel) van bijzondere ketuboth van de Portugees-Israëlitische Gemeente Amsterdam. Samengesteld door Hans Rodrigues Pereira en Harmen Snel en behorend bij het artikel over Joodse huwelijken in Amsterdam (7) in Misjpoge 2019:1.
Medienedag 2019 in Deventer
De jaarlijkse Medienedag voert ons op zondag 26 mei 2019 naar Deventer. Leden van de Kring en introducés zijn vanaf 13:00u welkom in het Etty Hillesum Centrum, gehuisvest in de voormalige Deventer synagoge tussen 1798 en 1892: Roggestraat 3 (tien minuten te voet vanaf het NS-station). Einde programma om 17.00u.
Manja Pach zal een lezing verzorgen over Deventer Joden en de in 1918 opgerichte ‘Deventer Vereniging tot Vakopleiding van Palestina-Pioniers’. Aansluitend bezichtiging van de permanente tentoonstelling in het EHC en een stadswandeling langs ‘Joods Deventer’ onder leiding van een aan het EHC verbonden gids. Na afloop drinkt u in het EHC een glaasje op uitnodiging van het Kringbestuur.
[Foto: Ru en Eva Cohen staan in het midden van deze foto uit 1938 bij de sociëteit van Deventer waar het 20-jarig bestaan van de Deventer Vereniging werd gevierd.]
Toegang gratis voor leden van de Kring, hun introducés en vrijwilligers van het EHC. Niet-leden betalen €15 (contant bij binnenkomst) die bij aanmelding voor het lidmaatschap van de Kring in korting wordt gebracht op hun contributie voor 2019.
Wie zich nu reeds op de geschiedenis en activiteiten van het Etty Hillesum Centrum wil oriënteren, klikke hier.
Vrijwilligers
door Ze’ev Bar
In mijn dagboek van maart 1970 uit kibboets Beth Haemek lees ik over het gezellige poeriemfeest voor de kinderen en hun ouders in Mitchi’s peuterschooltje. Het thema was de grote winterwortel van Opa Eliezer, in het Hebreeuws rijmend “Ha-Gezer van Saba Eliezer”. Die opa zaaide ooit een winterwortel, die zulk een grote peen werd dat hij hem met geen mogelijkheid uit de grond kreeg. “Hij wrikte naar links, hij wrikte naar rechts, maar de peen bleef onbeweeglijk in de grond zitten”. Benieuwd hoe het verhaal verder gaat? [Lees meer…]
In Memoriam Helga Becker-Leeser
Wij vernamen onlangs dat op 27 augustus jongstleden Helga Becker-Leeser overleed. Helga was al vanaf de eerste jaren van de Kring degene die het merendeel van de genealogische publicaties van de Kring (buiten Misjpoge) redigeerde en geschikt maakte voor publicatie. Het aantal uren hieraan besteed is onmetelijk, en ongetwijfeld heeft ze hiermee een grote bijdrage geleverd aan het bewaren van het Nederlands Joods Genealogische Erfgoed. Het zou haar ongetwijfeld goed gedaan hebben te vernemen dat dit materiaal onlangs gedigitaliseerd op de website is geplaatst. [Lees meer…]
Wilde Wolf, schaapherder
door Ze’ev Bar
Mijn Hebreeuwse naam betekent ‘wilde wolf’.
Als kleuter in de woonkamer, tussen mijn ouders in de winkel en mijn oma in de keuken, was ik bereden politieagent op de brede leren armleuning van onze versleten stoel. Later werd ik dirigent van een groot orkest, verborgen in de grijs-metalen luidspreker van de radio-distributie. Na de oorlog, als puber, werd ik op het gehoor af cultureel antropoloog. Ik had het hoog in mijn bol. [Lees meer…]
Levende beelden
‘GenTalk’ door John Löwenhardt tijdens Famillement, 3 juni 2018 in Leeuwarden
Wat is er bijzonder aan Joodse beoefenaren van de familiegeschiedenis? Voor niet-Joodse landgenoten – beoefenaren van de familiegeschiedenis – is het hebben van een uitgebreid ‘achterland’ niets bijzonders. Zij zijn opgegroeid met opa’s en oma’s, ooms en tantes, neven en nichten… Lees hier meer
De Matsewa
door Ze’ev Bar
Begraafplaats Worms
Het woord ‘matsewa’ is afgeleid van de Hebreeuwse stam j-ts-v (staan) en wel van de causatieve vorm, d.i. ‘doen opstaan’,’oprichten’. Daarvan afgeleid zijn de woorden ‘jatsiev’ (stabiel) en ‘nitsav’ (vertikaal). Een matsewa is dus niet zomaar een steen, maar een rechtopstaande steen, die opvalt op de vlakke grond. Deze grafsteen staat aan het hoofdeinde van het eigenlijke horizontale graf. [Lees meer…]
Grafsteen van Arjeh Leib Emmerich
door Ze’ev Bar
Op het hoogste gedeelte van de joodse begraafplaats in Muiderberg, rechts van de oprijlaan, staan een aantal rijen monumentale grafstenen. Over één ervan wil ik hier vertellen. [Lees meer…]
Hadassa alias Esther
door Ze’ev Bar
In het verhaal dat op 14 Adar (Poeriem) in de synagoge van een perkamenten rol wordt voorgelezen, verbergt de heldin Esther haar ware joodse identiteit voor haar echtgenoot, de Perzische koning Achasjverosj (Xerxes). “Hadassa – dat is Esther – een meisje, bekoorlijk van gestalte en schoon van uiterlijk”, zo wordt zij in het gelijknamige bijbelboekje (2:7) aan ons voorgesteld. Wie het verhaal wil lezen vindt het in een moderne vertaling in Musaph-Andriesse (1), het historische decor in het handzame boekje van ons mede-lid Nechama Mayer-Hirsch (2). In deze bijdrage willen wij de bovengenoemde dubbele identiteit nader belichten. [Lees meer…]
In Meppel droeg Seppel een keppel
door Ze’ev Bar
Een parnes, een slager in Meppel
Had een zoon, een student, genaamd Seppel,
Als Seppel leefde in Amsterdam
At hij broodjes met ham,
Maar in Meppel droeg Seppel een keppel.
Jaap Meijer
Meppel en keppel zijn bekend, maar wie is Seppel? Seppel is de koosnaam van Ze’ev, het Hebreeuwse woord voor een ‘wolf, symbool van de bijbelse stam Benjamin (Gen. 49:27). De harde ‘s’ verving de zachte ‘z’, de harde ‘f’ de zachte ‘v’. De concierge op mijn school, een Amsterdamse havenarbeider, noemde me ‘chef ‘! De Hebreeuwse letters ‘p’ en ‘f’ zijn identiek. Uit Ze’ev ontstond Sep. De uitgang -el is een diminutief (verkleinwoord). Vergelijk Jan/Jantje, meid/meisje. Seppel is dus een lief klein Wolfje. [Lees meer…]
