“Tempel van Salomon te Jerusalem” (Jan Luijken – 1682) Bron: Rijksmuseum Amsterdam

… beledigd, bespot en bestolen

Isaac Abraham Gomperts was een Joodse man, die in Rheenen aan den Rijn werd geboren. Zijn vader was Abraham Abrahams, een handelaar in tabak uit Rhenen en houder van de Bank van Lening aldaar. Hij was familie van de families Gomperts in Nijmegen, Kleef en Amsterdam in de Vijzelstraat. Op 5 september 1756 kwam Isaac Abraham Gomperts in Tilburg aan en had aan drossaard Hendrick Maes toestemming gevraagd en ook gekregen om een miniatuur van “De tempel Salomons” aan de inwoners van Tilburg te mogen laten zien.[1]

Hij ging aen de Kerck naar herberg “De Roskam” van Jan Bottermans en Clasina Voskens om daar te logeren. Hij vroeg aan de waardin voor hem een boterham af te snijden. Voskens wilde de snee brood met haar eigen mes afsnijden. Maar Gomperts wilde dat zij zijn mes daarvoor gebruikte. Hij gaf haar zijn mes en zei tegen de vrouw dat zij met dat mes eerst een snee voor haar zelf af moest snijden. Daarna wilde hij dat zij zijn snee brood afsneed, omdat hij anders het brood niet mocht eten. [Lees meer…]

Jooden Eed / den Eed; moet gedaan worden / met den hoed op en swere bij / den Eenge Godt en als hij geen op / Regt Een Eed doet dat op hem koomt / die floek van Sodom En Emunia / en de floek van Korag en Dathan /  en Abiram / so meen ik als dat en Eed gedaan word

… eind 18^e eeuw in Tilburg

In de loop van de 18e eeuw vestigden zich enkele Joden in Oisterwijk. Zij waren voornamelijk afkomstig uit Bohemen en Moldavië. Zij verdienden de kost in de handel of als vleeshouwers. Tilburg heeft pas in 1767 de eerste Joden toestemming gegeven om zich daar te vestigen. Zij kwamen van Oisterwijk naar Tilburg. Aanvanke- lijk weigerde het dorpsbestuur van Tilburg hen nog de toegang tot de heerlijkheid. De Staten-Generaal vonden echter dat Joden vrij moesten zijn zich in Tilburg te vestigen. [Lees meer…]