Op 8 maart 2014 overleed Tineke Spaans-van der Bijl. Zij vormde met Lo van Leeuwen en ondergetekende de eerste redactie van het verenigingsblad van de Kring, Misjpoge, dat vanaf 1988 verscheen.
Ik ontmoette haar en Lo in november 1987 tijdens onze eerste redactievergadering in Amsterdam, nadat wij ons beiden hadden aangemeld als kandidaat-redactielid van het nog naamloze blad van de Kring.
Tineke had al een lange staat van dienst toen zij tot de redactie toetrad. Zij had psychologie en filosofie gestudeerd en later geschiedenis. Zij had al verschillende historische publicaties op haar naam staan, vertaalde Engelstalige (historische) boeken
en was klinisch genealoge voor de afdeling Genetica van de Rijksuniversiteit Limburg. Zij was dus zowel goed thuis in de geschiedenis en het schrijven als in de genealogie. En dat maakte haar bij uitstek een zeer geschikt redactielid.
Al in die eerste vergadering bepaalden wij de koers van het blad. Wij legden de lat hoog in onze ambitie om meer dan alleen een verenigingsblaadje te willen zijn. Mede daarom schreven wij zelf aanvankelijk veel in Misjpoge. Tineke nam de genealogische aspecten voor haar rekening in de vorm van een reeks van lessen in genealogisch onderzoek, die later (1997) nog zijn gebundeld en velen tot steun zijn geweest bij hun onderzoek. Zelf nam ik de meer historische aspecten voor mijn rekening en Lo van Leeuwen zorgde – naast een inhoudelijke bijdrage in de redactievergaderingen en de prompte verslaglegging daarvan – trouw voor het grafische proces en de verzending.
Ook daarbij steunde Tineke het jonge blad: zij en haar man verzorgden het type- en correctiewerk en de lay-out van Misjpoge. En dat was eind jaren tachtig nog wat ingewikkelder dan tegenwoordig. Ruim een jaar later werd de redactie versterkt met wijlen Ies van Creveld, die ook veel joods-historisch-genealogische onderwerpen behandelde.
Tineke was in onze vergaderingen en gesprekken altijd de belangrijkste hoedster van de beoogde kwaliteit. Haar normen lagen hoog en het was niet eenvoudig haar te overtuigen die eens wat te laten vieren. Hoewel wij soms stevig debatteerden, kwamen wij er uiteindelijk altijd goed en gezamenlijk uit.
Na vijf jaar moesten Tineke en ik om verschillende redenen ons redactielidmaatschap neerleggen, nadat zij in 1992 nog de jubileumuitgave De Joodse bijdrage aan de Nederlandse cultuur samenstelde en redigeerde. Enkele jaren later werd zij terecht tot erelid van de vereniging benoemd wegens haar grote inzet.
Nadien zagen wij elkaar nog sporadisch. Tineke bleef echter schrijven.
Tineke Spaans-van der Bijl heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan Misjpoge in de beginjaren door haar bijdragen en door de gehanteerde norm voor de kwaliteit van het blad die tot op de dag van vandaag doorwerkt. Daarmee heeft zij de groei van de Vereniging een impuls gegeven waarvan deze tot op de dag van vandaag profiteert. Bovendien was zij een boeiende persoonlijkheid en een mederedacteur waar je op kon bouwen.
Haar nagedachtenis zij tot zegen.
Jaap Hagedoorn