Ameland, Dokkum, Hemelumer-Oldephaert, Sneek, Kollumerland, Leeuwarderadeel, Oostdongeradeel, Schiermonnikoog, Westdongeradeel, Workum
zie Pinkas …Nederland pag 442
- Geschiedenis:
cIn 1645 geeft het stadsbestuur van Leeuwarden opdracht alle joodse ingezetenen, die vermoedelijk afkomstig waren uit Emden in het Duitse Oost-Friesland, te registreren. Dat is het eerste teken van joodse inwoners in de stad. Al in 1670 werd het Jodenkerkhof bij de Oldenhoof op het Bolwerk aangekocht. Deze begraafplaats zou in 1739, 1760 en 1771 een uitbreiding ondergaan - Begraafplaats:
1670-1786 Boterhoek
1786-1833 Groeneweg
1833 bij de Spanjaardslaan
NB: Alle stenen zijn gefotografeerd en vertaald, in te zien bij het Rijksarchief Friesland in Leeuwarden. - Persoons en gezinsnamen die in lokale archieven gevonden zijn vóór 1813:
Jacob Philips
Uri Phoebus (eerste chazzan)
Jacob ben Eleazar Emmerik (eerste rabbijn) - Primare bronnen:
-
- Joodse bronnen
- Besnijdenis boekjes:
Jozef Drogischt (Polack) 1782-1828
Levy Jacobs de Beer 1792-1805
— Beide beschreven in de publicatie van onze vereniging nummer: 420, Friesland - “Sefer Zichronot” Gemeente Leeuwarden (text in Yiddish)
- Besnijdenis boekjes:
- Joodse bronnen
-
- Algemeen
- Gemeente archief Leeuwarden, adres: Grote Kerkstraat 29, 8911 DZ Leeuwarden.
- Het “Ryksargyf Fryslan” Rijks Archief Friesland postal adres: Postbus 97, 8900 AB Leeuwarden
- In het Nationaal archief te Den Haag:
Alg. Rijksarchief 2e afdeling
voormalig Departement Erediensten(Joodse gegevens 1813)
inv nr 39 Bolsward, Harlingen,Leeuwarden.
- Algemeen
-
- Bronnen van H. Beem:
Gemeentearchief Leeuwarden:Resolutieboeken
Informatieboeken
List of Jews living in Leeuwarden in 1738
- Bronnen van H. Beem:
-
- Publicaties, zie ook de Pinkas
H. Beem en J.F. van Agt, De Joden van leeuwarden, Assen: Van Gorcum, 1974
Inclusief Hemelumer-Oldephaert en Workum (beide ook incl. Leeuwarden)
Zie Pinkas …Nederland p.524 en Pinkas Hakehillot (Hebreeuws) p.372
- Geschiedenis:
1817 eerste gemeente
1819 eerste synagoge
1945 Na de oorlog is de joodse gemeente van Sneek niet heropgericht. De restanten van de synagoge werden in 1949 afgebroken; een jaar later werd de joodse gemeente van Sneek bij die van Leeuwarden gevoegd
De negenarmige kandelaar en een voorhang werden aan Kfar Batya in Israël geschonken - Begraafplaats:
In het begin werd er in Leeuward begraven. De begraafplaats aan de Leeuwarderstraatweg buiten de Oostpoort (het huidige Burgermeester De Hooppark) werd in 1823 aangekocht en moest in 1890 uitgebreid worden
NB: Alle stenen zijn gefotografeerd ; deze foto’s zijn in te zien in het Rijksarchief Friesland. - Personen en familie namen
- Personen en familienamen genoemd in lokale bronnen vóór 1813:
Jacob Samuels 1749 [Quotisatiekohier (belasting register) 1749] Herman Cohen 1749 [Quotisatiekohier (belasting register) 1749] Joseph Levy 1750
Hartog Joseph 1771
Benedictus Jacob 1779
Abraham Marcus 1782
Salomon LEIDERSDORFF 1798
Levy Salomon LEIDERSDORFF 1799
Michael Isaacs 1800
Aron David VAN GELDEREN 1800
Moses BROEKHUIJSEN 1811
Fiktor Philips 1812. Het register van Familie Namen 1811-1812 bevat slechts één familie uit Sneek; die van Moses BROEKHUIJSEN. - Families uit Sneek
Broekhuijsen, Brook , Frijda, Liefmans, Rubens, Tal, van Wijhe
- Personen en familienamen genoemd in lokale bronnen vóór 1813:
- Oorspronkelijke bronnen:
-
- Joodse
- Besnijdenisregisters:
Jozef Drogischt (Polack) 1782-1828
Levy Jacobs de Beer 1792-1805 - Sefer Zichronot Gemeente Leeuwarden (tekst in Yiddish)
- Besnijdenisregisters:
- Joodse
- Algemeen
De archieven van de gemeente Sneek (vóór 1813). Gemeentelijke notulen boeken, Dienstplicht archieven, Burgerboek 1513-1803 (copie in het RA Friesland, inv nr 6108-6105) - Bronnen genoemd door H. Beem (zie hieronder):
in de gemeente archieven:
Algemene zaken
Kohier van de lantaarngelden
Quotisatiekohier
Rekeningenboek ontvangsten
Sneeker Courant
Sneker Gasthuis
Speciekohier belastingen
Stadswaagboek
Uitgaven spin- en werkhuis
-
- Publicaties, zie ook de Pinkas
H. Beem, De Joodse Gemeente te Sneek, Bolsward 1973 - Diversen (Foto’s en voorwerpen):
- Zilveren Havdala schaal geschonken aan de synagoge van Sneek door Chaim SANDERS en zijn echtgenote Judith FRIJDA in 1880 (nu in het Joods historisch museum te Amsterdam #2633); Foto in Irene Faber en Siem van der Woude, Drie Eeuwen Joods Leven in Friesland, catalogus van de expositie, Rijksargief Leeuwarden 1995, p.28.
- Eerste steen gelegd bij de oprichting van de synagoge in 1835, met daarop de namen vanb Aron Joseph FRIJDA, Joachim (Chaim) SANDERS, en …, te zien in het stadhuis te Sneek.
-
Hoofdfafdeling Bestuurszaken, afdeling Interne Zaken, bureau ArchiefzakenBezoekadres: Marktstraat 15, SneekPostadres: postbus 10.000, 8600 HA Sneek
T. (0515) 48 54 52F. (0515) 42 11 86