Binnenkort verschijnt het boek Drie eeuwen Joods leven in Almelo van Hans Holtmann. Het boek zal op donderdag 25 oktober (15.00 uur) worden gepresenteerd in de raadszaal van het stadhuis Almelo. Indien u aanwezig wilt zijn, geeft u dan op door een mail te sturen aan drieeeuwen@caiway.net [Lees meer…]
Wilde Wolf, schaapherder
door Ze’ev Bar
Mijn Hebreeuwse naam betekent ‘wilde wolf’.
Als kleuter in de woonkamer, tussen mijn ouders in de winkel en mijn oma in de keuken, was ik
bereden politieagent op de brede leren armleuning van onze versleten stoel. Later werd ik dirigent
van een groot orkest, verborgen in de grijs-metalen luidspreker van de radio-distributie. Na de oorlog, als puber, werd ik op het gehoor af cultureel antropoloog. Ik had het hoog in mijn bol. [Lees meer…]
Levende beelden
‘GenTalk’ door John Löwenhardt tijdens Famillement, 3 juni 2018 in Leeuwarden
Wat is er bijzonder aan Joodse beoefenaren van de familiegeschiedenis? Voor niet-Joodse landgenoten – beoefenaren van de familiegeschiedenis – is het hebben van een uitgebreid ‘achterland’ niets bijzonders. Zij zijn opgegroeid met opa’s en oma’s, ooms en tantes, neven en nichten… Lees hier meer
De Matsewa
door Ze’ev Bar
Begraafplaats Worms
Het woord ‘matsewa’ is afgeleid van de Hebreeuwse stam j-ts-v (staan) en wel van de causatieve vorm, d.i. ‘doen opstaan’,’oprichten’. Daarvan afgeleid zijn de woorden ‘jatsiev’ (stabiel) en ‘nitsav’ (vertikaal). Een matsewa is dus niet zomaar een steen, maar een rechtopstaande steen, die opvalt op de vlakke grond. Deze grafsteen staat aan het hoofdeinde van het eigenlijke horizontale graf. [Lees meer…]
Grafsteen van Arjeh Leib Emmerich
door Ze’ev Bar
Op het hoogste gedeelte van de joodse begraafplaats in Muiderberg, rechts van de oprijlaan, staan een aantal rijen monumentale grafstenen. Over één ervan wil ik hier vertellen. [Lees meer…]
Hadassa alias Esther
door Ze’ev Bar
In het verhaal dat op 14 Adar (Poeriem) in de synagoge van een perkamenten rol wordt voorgelezen, verbergt de heldin Esther haar ware joodse identiteit voor haar echtgenoot, de Perzische koning Achasjverosj (Xerxes). “Hadassa – dat is Esther – een meisje, bekoorlijk van gestalte en schoon van uiterlijk”, zo wordt zij in het gelijknamige bijbelboekje (2:7) aan ons voorgesteld. Wie het verhaal wil lezen vindt het in een moderne vertaling in Musaph-Andriesse (1), het historische decor in het handzame boekje van ons mede-lid Nechama Mayer-Hirsch (2). In deze bijdrage willen wij de bovengenoemde dubbele identiteit nader belichten. [Lees meer…]
In Meppel droeg Seppel een keppel
door Ze’ev Bar
Een parnes, een slager in Meppel
Had een zoon, een student, genaamd Seppel,
Als Seppel leefde in Amsterdam
At hij broodjes met ham,
Maar in Meppel droeg Seppel een keppel.
Jaap Meijer
Meppel en keppel zijn bekend, maar wie is Seppel? Seppel is de koosnaam van Ze’ev, het Hebreeuwse woord voor een ‘wolf, symbool van de bijbelse stam Benjamin (Gen. 49:27). De harde ‘s’ verving de zachte ‘z’, de harde ‘f’ de zachte ‘v’. De concierge op mijn school, een Amsterdamse havenarbeider, noemde me ‘chef ‘! De Hebreeuwse letters ‘p’ en ‘f’ zijn identiek. Uit Ze’ev ontstond Sep. De uitgang -el is een diminutief (verkleinwoord). Vergelijk Jan/Jantje, meid/meisje. Seppel is dus een lief klein Wolfje. [Lees meer…]
De Joden van Friesland, 1800-1945
Historicus Halbe Hageman uit Tzummarum sprak op 18 maart 2018 na de ALV over zijn drieledige elektronische database van geregistreerde Joodse inwoners van Friesland, 1800-1945. Klik hier voor de volledige tekst van de lezing: Lezing Halbe Hageman
Hieronder een samenvatting: [Lees meer…]
Op zoek naar Hans Goudsmit, 1921-1944
Lezing door John Löwenhardt
Tijdens een fietstocht met zijn onafscheidelijke viervoeter Moos door het Friese boerenland adopteerde John Löwenhardt op 17 mei 2017 een rode zwerfkei. Dit gedenkteken aan de Ryksstrjitwei tussen Leeuwarden en Franeker wijst de voorbijganger op de standrechtelijke executie die hier op 19 november 1944 plaatsvond. Onder de drie mannen bevond zich overduidelijk één Jood. Wie was hij, hoe kwam hij hier, waar kwam hij vandaan, waarom werd hij gefusilleerd, wat was zijn levensgeschiedenis? [Lees meer…]
De familie Montezinos
door Ze’ev Bar
In januari 2017, toen ik 85 was, kwam een vrijwilligster Yvonne van JMW om wekelijks met mij boodschappen te doen. Haar moeder is een Montezinos, en ze wilde graag meer van haar joodse wortels weten. Dus begon ik voor haar te pluizen.
